WordPress biedt een platform waarmee je allerlei soorten en maten van websites kunt maken. Met behulp van een thema en enkele muisklikken kun je het aanzien van een WordPress site totaal veranderen.

Behalve met thema’s, kun je WordPress ook uitbreiden met plugins. Een plugin is een klein programma met een specifieke functie. Vergelijk het maar met een add-on voor Firefox, een extensie voor Chrome, of een app voor je smartphone.

Waar bij een thema de nadruk ligt op de presentatie, ligt die bij plugins op functionaliteit. Eigenlijk zijn we al eerder plugins tegengekomen in de vorm van widgets. Widgets zijn namelijk niets anders dan plugins ingebed in een thema. Met een plugin kun je echter een WordPress site uitbreiden, onafhankelijk van het thema.

Er zijn plugins waarmee je Twitter Tweets op de site kunt weergeven, waarmee je eenvoudig een contactformulier kunt maken, voor zoekmachineoptimalisatie en tegen commentaarspam. Met een e-commerce plugin tover je zelfs een WordPress site om in een webshop.

Laten we eens kijken hoe je met WordPress plugins beheert, zoekt en installeert.

Het Plugins Scherm van WordPress

Plugins worden beheerd met de Plugins module. Het menu van deze module omvat drie links:

• Geïnstalleerde plugins
• Nieuwe plugin
• Bewerker

In het Plugins scherm vind je een overzicht van de geïnstalleerde plugins. Van elke plugin wordt de naam en een korte beschrijving weergeven.

Onder de naam van de plugin kunnen de volgende opties staan:

• Activeren of Deactiveren
• Bewerken
• Bijwerken
• Instellingen
• Verwijderen

Een plugin kan maar één status hebben; actief, of inactief. Afhankelijk van deze status zie je onder de naam Deactiveren respectievelijk Activeren staan. Als je een plugin installeert wordt deze niet automatisch geactiveerd. Dat doe je in een aparte stap. Als je een plugin (voorlopig) niet nodig hebt, kun je die eventueel deactiveren.

Klik je op Bewerken, dan wordt het belangrijkste programmabestand van de plugin geopend in de Bewerker (Plugins >> Bewerker). Deze Bewerker hebben we eerder ontmoet bij de thema’s (Weergave >> Bewerker). Het grote verschil is dat plugins vooral uit PHP code bestaan. Als je geen PHP kent, kun je er beter vanaf blijven.

Als er een update voor een geïnstalleerde plugin beschikbaar is, dus ongeacht of deze geactiveerd is, kun je die via Bijwerken up-to-date brengen.

Beschikt een plugin over opties waarmee je de plugin kunt personaliseren, dan kom je via de link Instellingen op de Instellingenpagina van de betreffende plugin. Sommige plugins, zoals de e-commerce plugins, hebben zelfs meerdere pagina;’s met instellingen.

Alleen inactieve plugins bieden de optie Verwijderen. Hiermee wordt voorkomen dat je per ongeluk een actieve plugin verwijderd. Vooral bij collectieve mutaties is zoiets niet ondenkbaar.

Links boven aan het Plugins scherm kun je via het uitrolmenu Acties kiezen voor één van de vier collectieve bewerkingen: Activeren, Deactiveren, Bijwerken, en Verwijderen.

Boven het uitrolmenu wordt aangegeven hoeveel plugins er in totaal zijn geïnstalleerd en hoeveel daarvan actief of inactief zijn. Met deze links kun je de getoonde plugins ook filteren; toon alle, alleen de geïnstalleerde, of enkel de inactieve plugins.

Met het zoekformulier, rechts boven aan het scherm, kun je naar trefwoorden zoeken in de beschrijvingen van de geïnstalleerde plugins.

De Standaard Plugins van WordPress

Versie 3.4 van WordPress installeert met twee plugins:

• Akismet
• Hello Dolly

Akismet is waarschijnlijk de meest populaire WordPress plugin. Akismet helpt je bij het filteren van commentaarspam. Akismet gebruikt daarvoor het IP-adres van commentatoren – waar dus een database van wordt bijgehouden.

Hello Dolly is een aardigheidje van Matt Mullenweg, de oorspronkelijke ontwikkelaar van WordPress en de oprichter van Automattic – het bedrijf achter WordPress en Akismet. Deze plugin toont een quote uit de film Hello Dolly en wel in de rechter bovenhoek van de pagina’s van het WP Admin paneel — dus alleen aan de achterzijde van de website.

Je kunt langs drie wegen aanvullende plugins installeren:

• via de Nieuwe plugin link bovenaan in het Plugins scherm
• via Plugins >> Nieuwe plugin
• via FTP

De eerste mogelijkheid is in feite een snelkoppeling naar de tweede. De installatie via FTP bekijken we een andere keer.

Zoeken in de WordPress Plugin Directory

De link Nieuwe plugin brengt je naar de pagina Plugins installeren. Direct bovenaan het scherm, onder de paginatitel, worden vijf keuzemogelijkheden geboden:

• Zoeken
• Uploaden
• Uitgelicht
• Populairste
• Nieuwste

Zoeken is de standaardkeuze. Met het zoekformulier kun je WordPress Plugin Directory doorzoeken op trefwoorden. In deze plugin databank bevinden zich momenteel 22.025 plugins voor uiteenlopende toepassingen. Allemaal gratis. Dit kunnen volwaardige plugins zijn, of “light” versies van premium plugins – plugins die je kunt kopen.

Denk er wel aan dat, in tegenstelling tot thema’s, plugins niet worden gecontroleerd door WordPress. Wil je weten of een plugin vertrouwd is of de moeite van het proberen waard is, dan kun je het beste de productpagina van die plugin bezoeken.

Op de productpagina’s van de Plugin Directory wordt namelijk bijgehouden hoe vaak een plugin is gedownload en welke waardering andere gebruikers aan de plugin geven. Dit biedt nog steeds geen garantie, maar wel een goede indicatie.

Je kunt ook grasduinen in de plugin directory via Populaire tags. De lijst op de pagina Plugins installeren licht echter maar een klein tipje van de sluier. Een grotere tagselectie is beschikbaar op het web.

Wil je een plugin installeren vanaf een vaste schijf, dan kan dat via Uploaden. Via de [Browse] knop blader je eerst naar de locatie op de schijf, vervolgens selecteer je het zip-bestand en tenslotte druk op de knop [Nu installeren].

Via de keuze Uitgelicht vind je enkele, door WordPress, aanbevolen plugins. Via Populairste en Nieuwste worden de meest gedownloade plugins respectievelijk de plugins die het laatste zijn toegevoegd aan de Plugin Directory getoond.

Een WordPress Plugin Installeren

De praktijk is de beste leerschool, dus laten we een plugin installeren. Een handige plugin die ik regelmatig gebruik is Regenerate Thumbnails.

Wat doet die? Bij de Media Instellingen (Instellingen >> Media) voer je de gewenste thumbnail afmetingen in. Als je die afmetingen invult zullen die op dat moment beantwoorden aan jouw wensen. Nu kunnen wensen veranderen.

Bijvoorbeeld, omdat je grotere of kleinere thumbnails uiteindelijk toch mooier vindt. Of omdat je van thema bent gewisseld en het nieuwe thema thumbs van andere afmetingen eist. In zulke gevallen wil je dus de thumbnails opnieuw genereren. Dat kan met deze plugin.

Ga naar het Plugin installeren scherm (Plugins >> Nieuwe plugin). In het zoekformulier type je, of plak je, Regenerate Thumbnails. Druk vervolgens op de knop [Plugins zoeken].

Als het goed is, staat de gezochte plugin helemaal bovenaan. Onder de naam hangen twee links: Details en Nu installeren.

Druk je op Details, dan verschijnt er een popup-scherm met aanvullende informatie verdeeld over vier tabjes: Omschrijving, Installatie, Schermafbeeldingen en Changelog.

Als je op Nu installeren klikt wordt er eerst nog een bevestiging gevraagd. Druk op [OK].

Na installatie kun je kiezen tussen direct activeren of later. In het laatste geval keer je terug naar het Plugins installeren scherm.

Als je de plugin wilt testen, moet je deze nu activeren. Je komt dan op het Plugins scherm. Deze keer is de lijst ietsje langer. De lijst is namelijk uitgebreid met Regenerate Thumbnails.

Hoe werkt die plugin? Als je thumbnails wilt regenereren, ga je naar Extra >> Regen. Thumbnails. Daar vind je één knop: [Regenerate All Thumbnails].

Zodra je op die knop drukt worden er nieuwe miniaturen van de afbeeldingen gemaakt. De voortgang wordt weergegeven met een balk. Na afloop krijg je nog een beknopt rapport gepresenteerd.

De Regenerate Thumbnails plugin voegt trouwens ook een bewerking toe aan de Mediabibliotheek. Zowel individuele bestanden als de collectieve acties bieden nu ook een optie Regenerate Thumbnails. Hiermee kun je dus ook van afzonderlijke afbeeldingen of van enkele geselecteerde afbeeldingen een nieuwe miniatuur genereren.

Wanneer is de Stekkerdoos vol?

Als het om plugins gaat vind ik persoonlijk de analogie met stekkers en WordPress als stekkerdoos wel treffend. De vraag die dan rijst is: Hoeveel plugins, is nog verantwoord? Helaas is daar geen eenduidig antwoord op te geven.

In de eerste plaats is het belangrijk dat de plugin technisch goed in elkaar zit. Is de plugin gemaakt door een ervaren plugin auteur of een ervaren team? Hoe zijn de waarderingen in de Plugin Directory? Als het om een premium plugin gaat; heeft de plugin een trouwe klantenbase?

Sommige stellen: Hoe minder, hoe beter. Dat is uiteraard een waarheid als een koe, maar dat is nog geen reden om panisch te worden. Er zijn WordPress websites, goed bezochte websites, waar tientallen plugins worden gebruikt. Elke geactiveerde plugin wordt geladen, gelezen en uitgevoerd. Dat betekent dus dat elke plugin de presentatie van de webpagina iets vertraagd – al is het een milliseconde.

Het belangrijkste criterium is denk ik de responsetijd van de website. Hoe lang duurt het voor dat een webpagina in de browser is geladen? Duurt dit op een gegeven moment te lang, maar kun je absoluut geen enkele plugin missen, dan kun je nog altijd je hosting upgraden.

Kortom, zolang je website voldoende snel reageert, zou ik me geen zorgen maken over het aantal geactiveerde plugins. Stop er dan nog maar gerust een stekkertje bij.